De Unix filosofie
software design open source inspiratie
3 mei 2021
Het ontwerpen van software kent, net als alle andere dingen die door mensen verzonnen en gemaakt worden, esthetische stromingen. Een van die filosofiën is de Unix filosofie. Daarbij staat simpliciteit van toepassingen centraal.
Op de Wikipedia pagina over Unix Filosofie wordt de oorspronkelijke filosofie als volgt omschreven:
- Zorg ervoor dat ieder programma één ding goed doet. Heb je iets anders nodig, bouw dan iets nieuws in plaats van oude programma’s compliceren met nieuwe features.
- Ga ervan uit dat de output van je programma input wordt van een ander, nog onbekend programma. Stop de output niet vol met overbodige informatie. Voorkom moeilijke input met strenge kolom-eisen of binaire formaten. Verplicht geen interactieve input.
- Ontwerp en maak software, zelfs operating systems, die snel kunnen worden uitgeprobeerd; liefst binnen een paar weken. Gooi onhandige stukjes gewoon weg en bouw ze opnieuw.
- Gebruik programmaatjes in plaats van ongeschoolde ondersteuning om het programmeren makkelijker te maken, zelfs als je daarvoor even moet uitwijken om ze te maken, en ga ervan uit dat je sommige van deze tooltjes daarna gewoon weer gaat weggooien.
Een mooiere formulering, die leest als een stukje poezie, komt van Mike Gancarz:
- Klein is prachtig.
- Zorg dat elk programma één ding goed doet.
- Bouw zo snel mogelijk een prototype.
- Kies voor herbruikbaarheid boven efficientie.
- Sla data op in platte tekst.
- Gebruik de hefboomwerking van software in je voordeel.
- Gebruik shell scripts om hefboomwerking en herbruikbaarheid te vergroten.
- Vermijd gebruikersinterfaces die constant aandacht vragen.
- Maak van ieder programma een filter.
Ik gebruik deze filosofie ook bij het maken van digitale tools die mensen ondersteunen op de werkvloer, maar nog altijd zie ik daar vaak de neiging tot “feature proliferation”: het toevoegen van telkens maar weer extra functionaliteit aan applicaties waar alles in zit en alles mee moet, met alle gevolgen van dien.
Andere aantekenignen
pOS feature #1: Happy Highlighter
22 januari 2021
Om mezelf wat meer te dwingen de dingen te doen waar ik blij van word, heb ik een nieuwe "life hack" of "persoonlijk O.S." feature. Ik heb me voorgenomen om leuke dingen wat vaker snel en kort te beschrijven in dit soort mini blogjes. Daarbij "nudge" ik mezelf om telkens te checken of ik bezig ben met de dingen waar ik bezig mee wil zijn.
Interview over Gegevensboekhouding
10 september 2024
Uiteenlopende wensen en verwachtingen vertalen naar een duidelijk concept voor "Gegevensboekhouding"
Datagedreven werken ondersteunt mensen in hun autonomie en professionaliteit
1 januari 2020
Mensen denken bij datagedreven werken vaak aan management-data en daarmee managementsturing. Managementsturing is een grote, langzame feedbackloop. Met datagedreven werken kun je echter veel kleinere feedbackloops maken, die veel zinvoller zijn voor de mensen in de uitvoering zelf. Daarom maken wij juist praktische apps voor in de uitvoering, die vervolgens data genereren voor de aansturing: ze kunnen iets met die gegenereerde gaan data doen. En ook dat levert weer data op. Zo krijg je voet tussen de deur om de datagedreven werkwijze langzaam op te bouwen.
Lees Datagedreven werken ondersteunt mensen in hun autonomie en professionaliteit